Romeinse oudheden bij Stichting Stadskraan en Museumwerf Vreeswijk

Sinds begin augustus is er weer iets bijzonders bij Museumwerf Vreeswijk. Het is het Romeinse vrachtschip Per Mare ad Laurium die uit Woerden bij de Museumwerf is aangekomen. Het houten schip krijgt later gezelschap van collega Fiducia die over de weg zal worden aangevoerd. Beide schepen worden op een later tijdstip voor inspectie en reparatie op de helling getrokken. De verwachting is dat zij nog wel enige tijd bij de Museumwerf verblijven.

Utrechtse Stadskraan
Buiten het Statenjacht De Utrecht komen normaal gesproken geen houten schepen naar de helling van Museumwerf Vreeswijk. Dat komt omdat de werf vooral was ingesteld op ijzeren en stalen schepen. Hierin is verandering gekomen. Met de komst in 2018 van de Stichting Stadskraan is er nu ook ervaring in de traditionele houten scheepsbouw in huis…
Bouwmeester Dimitri Marangos en projectleider Liesbeth Bouwhuis van de Stadskraan kennen de Per Mare ad Laurium en Fiducia als geen ander. Onder hun leiding zijn de schepen gebouwd!
Bij de Stichting Stadskraan zetten Marangos en Bouwhuis zich nu in voor de herbouw van de middeleeuwse houten stadkraan die aan ’t Wed in Utrecht heeft gestaan en waarmee schepen werden gelost. Naast herbouw beoogt de stichting met dit project vooral ook jongeren en zij-instromers op te leiden in het vak van timmerman/-vrouw.

Romeinse reconstructies
De Per Mare ad Laurium en de Fiducia zijn gebouwd naar het voorbeeld van twee Romeinse schepen die in de Utrechtse nieuwbouwwijk Leidsche Rijn werden gevonden en door archeologen resp. De Meern 1 en De Meern 6 zijn genoemd.

De Meern 1 is het best bewaarde Romeinse schip ter wereld! Het vrachtschip werd vrijwel intact aangetroffen in 1997 en opgegraven in 2003. Het eikenhouten schip (25 x 2.6 meter) stamt vermoedelijk uit 200 na Chr. Na conservering bij de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed in Lelystad staat het schip alweer enige jaren tentoongesteld in Castellum Hoge Woerd in Leidsche Rijn.

De archeologische veldtekeningen van De Meern 1 inspireerden Marangos en Bouwhuis bij Stichting Bouwloods Utrecht tot de herbouw van het schip als archeologisch experiment en als leer/werkproject. Onder hun leiding ging de herbouw in 2005 van start. Vier jaar later werd de gereconstrueerde De Meern 1 op feestelijke wijze door Agnes Jongerius gedoopt tot Per Mare ad Laurium (Latijns voor Tewatergelaten in De Meern).

De Meern 6 werd in 2008 gevonden. Het schip betrof één van Nederlands belangrijkste scheepsarcheologische vondsten. Het was de oudste punter die ooit was gevonden! Ook dit negen meter lange schip werd door leerlingen van de Bouwloods gereconstrueerd. De bouw is gefinancierd door de Vereniging van Notarissen Utrecht die in 2011 haar 200-jarig bestaan vierde. In 2012 is de houten punter door Laetitia Griffith (Staatsraad bij de Raad van State) tewatergelaten en gedoopt tot Fiducia (Vertrouwen).

Culturele vaartochten
De beide schepen, voorzien van elektrische voortstuwing, kregen Woerden als thuishaven. Daar voeren ze onder leiding van de Stichting Romeins Schip Woerden met groepen passagiers. De belangstelling voor de culturele tochten was groot. Toch stopte de stichting vorig jaar met de vaartochten onder andere wegens gebrek aan voldoende gekwalificeerde vrijwilligers. Met pijn in het hart zal Woerden het stokje wellicht doorgeven aan Utrecht. Daar wordt de markt verkend voor culturele vaartochten in en om de stad.

Schouwspel
Aan de Romeinse schepen zal vermoedelijk het nodige moeten worden gerepareerd. De werkzaamheden worden onder leiding van hun oude bouwmeester Dimitri Marangos uitgevoerd door leerlingen van de Stadskraan in samenwerking met timmerlieden van de Museumwerf. De scheepsreparaties vormen een leerzame, extra klus voor de leerlingen en een mooie gelegenheid voor samenwerking tussen de Museumwerf Vreeswijk en de Stadskraan.

Voor het publiek is dit een unieke kans deze bijzondere werkzaamheden op de voet te volgen.
Bent u nieuwsgierig geworden en wilt u eens komen kijken? Aarzel niet en kom gezellig langs!
Museumwerf Vreeswijk vindt u aan de Wierselaan 113 in Nieuwegein.

02-08-2019 14:20