GoudaFM

Gouda – Precies zes weken loopt Erna Staal als nieuwe directeur van Bibliotheek Gouda nu mee in de stad, en het bevalt haar meer dan prima. “Het is hier zo inspirerend: zowel in de Chocoladefabriek als in Gouda heerst een positieve dynamiek. Als je hier iets wil, gebeurt het gewoon.” Wie is Erna Staal en wat zijn haar plannen? Daarover moet het gesprek gaan, maar voordat we het weten, praten we over boeken. Niet zo gek, want Erna kan zich geen leven zonder voorstellen.

Een organisatie als een bibliotheek spreekt Erna Staal (52) aan, en dat niet alleen om de boeken. Het gaat er haar om dat het een plek is voor iedereen, hoog of laag opgeleid, vermogend of armlastig, niemand wordt uitgesloten. Dat is wat bij haar past. “We bieden hier programma’s voor anderstaligen, maar ook cursussen filosofie. Voor iedereen is er iets te doen en iedereen kan boeken komen lenen, ook als je het niet kunt betalen. Ik ben erg trots op ons donateursprogramma dat pas is gestart. Mensen in en om Gouda kunnen een bedrag storten en daarmee iemand die het niet kan betalen, een cadeaulidmaatschap geven. Via de Voedselbank en de sociale wijkteams krijgen mensen die het nodig hebben, een lidmaatschap cadeau. We zitten nu al op twintig.”

‘Behoefte aan verhalen blijft’
Over bezoekers heeft de Goudse bibliotheek niet te klagen. Hun aantal neemt toe, evenals het aantal uitleningen. Het aantal lidmaatschappen van volwassenen bleef stabiel, maar dat zou Erna dit jaar willen uitbouwen, net als het aantal uitleenpunten in de stad. Er zijn er nu twee, naast de vier kinderbibliotheken. “We gaan inventariseren wie wat nodig heeft.”

“Ik geloof niet dat er minder wordt gelezen”, zegt ze. “Misschien anders, maar niet minder. De behoefte aan informatie, maar ook de behoefte aan verhalen blijft.” Verhalen bieden afleiding en helpen verder. Zodra ze over boeken begint te praten, zie je wat lezen betekent voor Erna Staal. Ze moet er niet aan denken: een leven zonder boeken. “Lezen stelt je in staat te reizen door andere landen, terwijl je thuis op de bank zit. Dat is toch prachtig!” Of te duiken in een heel ander leven, in een andere tijd, andere cultuur.

Programma voor laaggeletterden
Eigenlijk had ze na haar middelbare school de opleiding journalistiek willen doen, maar ze werd twee keer uitgeloot. Ze is toen in Groningen Engels en literatuurwetenschap gaan studeren aan de Universiteit Groningen en kwam daarna in de uitgeverij terecht, in de wereld van de boeken. Na een uitstapje van ruim twee jaar als zakelijk directeur van het Museum Beelden aan Zee in Scheveningen, is ze nu weer tussen de boeken beland. Hoewel, in de bieb draait het allang niet meer alleen om boeken. “Het werkgebied verschuift, het breidt zich uit naar het sociaal domein. Dat maakt het allemaal extra boeiend.” Dat betekent bijvoorbeeld dat er een programma is om laaggeletterden verder te helpen, een cursus die mensen leert om te gaan met een steeds verder gedigitaliseerde overheid en dat er cursussen robotica zijn voor kinderen.

Lat ligt hoog
Vorig jaar werd de bieb uitgeroepen tot Beste Bibliotheek van Nederland. De lat ligt hoog, kom daar maar eens overheen als nieuwe directeur. “Ik vind dat niet lastig; ik zie het meer als een opdracht om de bibliotheek verder uit te bouwen, en dat kan ook. We zijn bezig met plannen om het Filmhuis en het Verzetsmuseum naar de Chocoladefabriek te halen. Er zit muziek in die plannen. En inderdaad, de lat ligt hoog. Maar die wordt door iedereen hier gedragen. Ik ben trots op onze medewerkers, hun inzet en betrokkenheid. Ik voel me als een vis in het water.”

Gouda – De 32 beste scholen van Nederland hebben zich geplaatst voor de finale van het NK Debatteren voor Scholieren. Leerlingen van onder anderen het CSG De Goudse Waarden en het Coornhert Gymnasium uit Gouda, gaan op 21 januari bij de Universiteit Utrecht verbaal de strijd aan om de titel ‘Nederlands Kampioen’ te bemachtigen. De onderwerpen van het debat: ontwikkelingshulp en het recht op een basisinkomen.

De scholieren bereiden de stellingen van te voren voor, maar horen pas vlak voor het debat of zij voor- of tegenstander moeten zijn. Hierdoor leren zij zich verplaatsen in beide posities. Ook volgen ter plekke 2 improvisatiestellingen.

De scholieren zullen onder andere over de volgende voorbereide stellingen het debat aangaan:

– Ontwikkelingshulp moet alleen aan lokale bedrijven worden verstrekt
– De publieke omroep moet minstens twee uur per week zendtijd bieden aan extreme standpunten
– Mensen die door automatisering hun baan verliezen, hebben recht op een basisinkomen

Zaterdag 21 januari vindt de NK-finale plaats in de Universiteit van Utrecht.

Gouda – “Het uiteindelijke doel van het Ondernemersfonds is om de economie van Gouda te stimuleren’’, legt onafhankelijk voorzitter Rob de Bruin uit. Vanuit dit fonds worden allerlei ondernemersinitiatieven in de stad bekostigd; initiatieven die zorgen voor een goed ondernemersklimaat in Gouda.

Het Ondernemersfonds Gouda (OFG) is destijds in het leven geroepen in samenspraak tussen gemeente en ondernemersverenigingen. Het is er om initiatieven van ondernemers financieel te ondersteunen. Hoe gaat dat in zijn werk? Per jaar komen er vele verzoeken van ondernemersverenigingen binnen, legt Rob de Bruin uit. Dat aantal is sinds de start in 2009 flink gestegen. Die verzoeken zijn erg uiteenlopend. Ondernemers vragen bijvoorbeeld om een financiële bijdrage voor de beveiliging van een industrieterrein, waardoor het terrein veiliger en daardoor aantrekkelijker wordt voor nieuw te vestigen bedrijven. Maar het kan ook gaan om een verzoek voor stadsversiering, omdat het bijna 5 december is. Dergelijke plannen worden goedgekeurd, omdat ze mensen naar Gouda trekken en dat komt weer ten goede aan de economie in de stad.

Geld in de pot
Het Ondernemersfonds bestaat uit een pot met geld. Waar komt dat vandaan? Rob de Bruin legt dat uit. Een ondernemer betaalt een Onroerende Zaak Belasting voor het pand waarin zijn bedrijf is gevestigd. Voorgaande jaren bestond werd deze belasting verhoogd met een opslag van vijf procent; sinds dit jaar is dit opslagpercentage omhooggegaan naar zeven procent. Deze opslag wordt in het fonds gestort dat ten goede komt aan de ondernemers en wordt beheerd door de Stichting Ondernemersfonds Gouda.

Gouda is opgedeeld in twaalf gebieden en twee sectoren. Denk bij gebieden bijvoorbeeld aan Binnenstad, Goverwelle en Bloemendaal. Elk gebied heeft een eigen potje met geld en iedere ondernemersvereniging in het gebied kan een verzoek indienen en als het wordt goed gekeurd, ook geld ontvangen om het uit te voeren. Wordt dit potje niet leeg gemaakt, dan vervalt het na drie jaren aan het stadsbrede fonds. Op dat fonds kan iedere ondernemer, die OZB betaalt een beroep doen. Een voorbeeld hiervan is het initiatief om Houtmansplantsoenconcerten op zondagmiddag te organiseren. ’’Het bestuur van het OFG verwachtte dat die concerten veel bezoekers naar Gouda zouden trekken en daarmee de economische vitaliteit van de stad zouden versterken en dus kon het plan uitgevoerd worden”, aldus Rob de Bruin.

Terugbetalen
Als er verzoeken goedgekeurd zijn, is het wel de bedoeling dat het door het Ondernemersfonds betaalde geld gebruikt wordt voor het ingediende plan. Als ondernemers het geld, of een deel daarvan, gebruiken voor andere dingen die niet zijn afgesproken, moet het geld worden terugbetaald. Rob vertelt: “Ook is het de bedoeling dat er voldoende geld uit de pot gehaald wordt. Als dit niet het geval is, proberen wij dit per gebied te stimuleren.

Het grote voordeel van het gekozen mechaniek is dat iedereen meebetaalt. Dit om ‘freeriders’ tegen te gaan, ondernemers die zelf niet met initiatieven komen, maar wel meeprofiteren van de ideeën van anderen. Alle ondernemers betalen nu mee, maar profiteren ook van ontplooide initiatieven en uitgevoerde plannen. Daar is dus iedereen mee gebaat.”

Succesvol
Het Ondernemersfonds Gouda is zo succesvol dat gemeente en ondernemersverenigingen eind vorig jaar hebben besloten het fonds weer voor vijf jaar te verlengen, tot 2021. Wat is er de afgelopen jaren gerealiseerd? Er zijn nieuwe ondernemersverenigingen opgericht, alle bedrijventerreinen hebben parkmanagement gekregen, er zijn nieuwe initiatieven ontwikkeld om de arbeidsmarkt te versterken, de binnenstad heeft een centrummanager gekregen, bedrijventerreinen en winkelcentra zijn veiliger geworden, de samenwerking binnen de zorgsector is versterkt en de binnenstad is uitgeroepen tot Beste Binnenstad van Nederland. Dit alles mede dankzij het OFG.

Rob de Bruin: “Door voortzetting van het fonds betalen alle ondernemers mee aan het verder verbeteren van het economische klimaat in Gouda en kunnen initiatieven daartoe worden uitgevoerd, die anders niet of moeilijk van de grond zouden zijn gekomen.”

Gouda – In deze serie gaat onze verslaggeefster Eva Peeters in gesprek met acht buitenlandse vrouwen. Deze vrouwen proberen allen hun plekje te vinden in de Nederlandse maatschappij en krijgen hier hulp bij van de Zonta Club in Gouda. Deze serviceclub biedt steun aan kansarme vrouwen en stimuleert actieve deelname van vrouwen aan de maatschappij en in het beroepsleven. Dit is hún verhaal over ambities, familie, koken en natuurlijk hun weg naar Gouda.

2005 in Congo: oorlog. Tienduizenden Congolezen staken de grens over naar buurtland Uganda. Veel inwoners van de Democratische Republiek vreesden voor hun leven in eigen land. De rebellen kregen steeds meer de overhand in verschillende steden en de regering keek machteloos toe. Colette Minani Shanyungu ontvluchtte Congo met man en kinderen en ging naar Nederland.

Twaalf jaar later: Congo staat stil. De presidentsverkiezingen in de Democratische Republiek Congo zijn wéér uitgesteld. De Congolese regeringscoalitie heeft besloten de verkiezingen te verschuiven naar april 2018. De huidige president Joseph Kabila is niet van plan af te treden en door telkens de nieuwe verkiezingen tegen te houden is er grote onrust in het land. Colette heeft daarentegen níet stil gestaan; ze heeft jaren geleden haar eigen plekje gevonden in Gouda.

“Ik had geen keuze”
Colette Minani Shanyungu – leeftijd wil ze liever niet zeggen – maar ik schat haar rond de veertig. Het Afrikaanse land Congo, een land dat onder andere bekend staat om haar corruptie en vele vluchtelingen. Inwoners met andere politieke aspiraties dan die van de regering kunnen maar beter zwijgen of vertrekken. Dit laatste deed Colette met haar gezin, “ik moest wel, het was geen keuze waar ik rustig over na kon denken, het was nu weg, nu gaan.” Een lange en slopende weg volgde.

In Nederland kwam ze terecht in een asielzoekerscentrum in Utrecht. Hier verbleef ze enkele maanden tot dat ze door werd verwezen naar een woning in Brabant. “Het waren lastige tijden in het Zuiden, onze draai hebben we er nooit echt kunnen vinden.” Gelukkig hoefde het gezin niet te lang in Brabant te verblijven, want na een aantal flinke omwegen vond het gezin toch succes; er werden opnieuw contacten gelegd met Nederland en een eigen huis volgde snel. In 2010 werd Colette een echte Gouwenaar.

Bij nul beginnen
Ergens een huis hebben betekent nog niet thuis zijn. Ondanks de onveilige situatie in Congo, is dat land altijd een warme plek geweest, en nu moest Gouda dat gaan worden. Gelukkig gebeurde dat ook: “Ik heb een goede intergratie gehad met andere vrouwen en kerken in Gouda. De stad voelde vanaf het eerste moment goed aan.” Toch is een leven vanaf nul opbouwen zwaar, vooral omdat Colette het zelf in Congo wél goed voor elkaar had. Als Latijn-Filosofie student en aspirant-zuster had ze haar eigen zaakjes goed voor elkaar. Maar ze is niet van plan deze titels in Nederland te gebruiken. “Ik merk aan mezelf dat ik moe ben. Na veel problemen en oorlog vind ik het goed zo. Het leven dat ik leid sinds 2010 is rustiger, beter, dat ik niet meer kan werken waarvoor ik gestudeerd heb neem ik voor lief.”

Geloof hoop en een boel liefde
Voor velen is een geloof dé bron van liefde en kracht. Voor Colette ging het over hoop in donkere tijden, Christus die haar hielp door vervelende ervaringen en sombere dagen. “God heeft veel geholpen, want vaak zag ik het niet zitten; het vele wachten, de constante onzekerheid. Maar Hij was er altijd en was naast mijn gezin de enige zekerheid die ik wél had.” Een boel liefde ontvangt ze
onder andere van haar medeburgers, háár Gouwenaars. “Gouda heeft mij alles gegeven wat ik in Congo nooit zou kunnen vinden: stabiliteit en rust. Congo mis ik nog maar in vlagen door het warme bad dat Gouda voor mij is. De knusheid en de charme van de (kleine)stad doen mij goed, ik ga hier in ieder gev
al niet meer weg!”

“Toen alle papieren eenmaal geregeld waren wilde ik weer wat gaan betekenen voor de maatschappij.” Denkend over wat dat ‘betekenen’ dan zou worden kwam Colette uiteindelijk bij de cursus Sociaal Hygiëne uit van de Tafelvan7. Via Betty Langeler, pastor kerkgenootschap, kwam zij ook in aanraking met de Zonta en zo kreeg ze contact met andere vrouwen die allemaal terug de arbeidsmarkt op willen.

Bij de cursus leren de vrouwen om te gaan met hygiëne binnen een restaurant of catering. Handig, want Colette heeft besloten een eigen restaurant te gaan openen, een mengelmoes tussen de Afrikaanse en Nederlandse keuken: “Lekker multiculti.” Net als de groep waarmee ze vanaf september elke dinsdag de cursus volgt. De verschillende culturen van de vrouwen zorgen voor een diversiteit aan meningen en kookrecepten. “Dat we net een grote groep vriendinnen zijn met elkaar maakt het leuk. Ik vind het daarom ook jammer dat het stopt, maar het verdiende diploma dat ik binnenkort in mijn handen ga houden maakt dat allemaal goed.”