In Gouda ligt iets kostbaars onder de grond

Wethouder Hilde Niezen en oud wethouder financiën Jan de Laat over de hoge Goudse rioolheffing

Het historische centrum van Gouda is een onbetwiste kracht van onze stad. Jaar na jaar trekt de stad meer toeristen en het centrum speelt hierbij een sleutelrol. Wat deze toeristen niet zien is dat er ook iets kostbaars onder de kinderkopjes ligt: de Goudse riolering. “Iets wat heel veel geld kost en waar je liever geen geld aan uitgeeft, omdat het iets is dat onder de grond ligt”, vindt ook wethouder Hilde Niezen, die verantwoordelijk is voor het functioneren van de Goudse riolering. Maar dat kost het wel.

In 2019 komt de belasting waaruit de riolering betaald wordt, de rioolheffing, uit op 488 euro per huishouden (standaard tarief, koopwoning). Dat in buurgemeenten veel minder rioolbelasting wordt geheven doet hier de wenkbrauwen weleens fronsen. Waddinxveen bijvoorbeeld, vraagt 181 euro per jaar. Maar ook veengemeenten Zoetermeer en Woerden zijn vele malen goedkoper dan Gouda. Weekblad deGouda sprak wethouder Hilde Niezen en voormalig wethouder financiën Jan de Laat, over de oorzaken voor die hoge Goudse rioolheffing.

Rente terugbetalen
“Dat komt eigenlijk omdat we al die rente nog terug moeten betalen”, zegt Niezen vrij resoluut. “Als wij dat vanaf het begin af aan niet hadden gedaan, dan hadden we lagere heffingen gehad”. Met ‘al die rente’ verwijst zij naar de erfenis van het Goudse bestuur van voor 2014, toen rioolkredieten werden gebruikt voor de investeringen in de riolering. Oud-wethouder financiën Jan de Laat (2014-2018) kan daarover meepraten: “Hoe verschrikkelijk veel kapitaallasten door onze voorgangers zijn veroorzaakt. Het is een verhaal waar je niet al te vrolijk van wordt”, vertelt hij telefonisch. De Laat schetst het beeld van toen hij in 2014 aantrad: “In orde van grootte kwam er toen 10 miljoen euro binnen per jaar [uit de rioolheffing] en gaven we 20 miljoen uit”. Als wethouder financiën stond hij aan de wieg van de omvorming van een leningen systeem naar het huidige systeem. Een systeem waarbij de rioolheffing de onderhoudskosten aan en investeringen in de riolering dekt. Een aanpassing die in de gemeenteraad op breed draagvlak kon rekenen.

Oude riolering
Toch vormen de rentelasten maar een deel van het kostenplaatje. Ook de staat van de Goudse riolering is een zorgenkindje. Niezen: “Toen we artikel 12 gemeente af werden, begin deze eeuw, hebben we een hoop geld meegekregen, juist hiervoor. Toen is het hele programma opgezet om verzakkingen aan te pakken en rioleringen op te knappen en eigenlijk zijn we daar nog steeds mee bezig”, vertelt zij.

En die oude riolen vervangen is niet alleen duur, het is ook best ingewikkeld. In de planning tref je een doel aan uit 2014, waarin de gemeente tot 2020 al de verouderde (opgeboeide) riolering in en rond het centrum zegt te vervangen. Bij een evaluatie in 2018 bleek slechts 6 van de 41 km te zijn voltooid. Niezen: “Je ziet; hoe ouder de wijk, hoe ingewikkelder. Je kunt je voorstellen wat je allemaal in de binnenstad aantreft; één elektriciteitsleiding op de verkeerde plek, dan moet je het hele plan gaan aanpassen. Dat kan allemaal wel, maar het is veel ingewikkelder dan in andere wijken”. Ook speelt archeologie een rol, aldus de wethouder.

Het deel van de opgave dat niet is gehaald is vooruitgeschoven naar de aankomende periode. Is hier een les uit geleerd voor de komende jaren? Niezen: “Ja, natuurlijk probeer je er altijd van te leren, maar die onvoorspelbaarheid kun je er nooit helemaal uit krijgen”.

Klimaat
En dan is er ook nog een extra kostenpost; klimaataanpassing. De maatregelen voor deze klimaatadaptatie zijn niet nieuw, zegt wethouder Niezen. Maar er wordt wel ruim een half miljoen euro per jaar voor begroot. Oud wethouder de Laat diende in maart met Gouda Positief, SGP en GBG een motie in tegen dit principe. De Laat: “Het is een beetje de vraag of je het via rioolheffing aan de mensen moet doorbelasten”. “… Want er komen straks natuurlijk allerlei klimaatadaptatie maatregelen. Dus als het beleid wordt; ‘alles wat we willen qua klimaatadaptatie gaan we via de rioolheffing aan de burgers vragen’, dan gaat het wel verkeerd”, vindt het Raadslid.

Wethouder Niezen ziet dit anders: “In feite gaat altijd al geld uit de rioolheffing naar klimaatadaptatie, dat doen we nu ook. De riolering heeft gewoon een functie in het opvangen van water. En de klimaatverandering zorgt ervoor dat de riolen daar meer op moeten zijn ingesteld. Dus je kunt eigenlijk niet zeggen; dit is voor klimaatadaptatie en dat is voor riool. Alles is voor riool en ook voor klimaatadaptatie”.

De opgave
Intussen stroopt de gemeente Gouda haar mouwen op. De grafieken met projecten geven piekende uitgaven aan, de ambities zijn hooggespannen. Nu is de Vogelbuurt aan de beurt, in de Korte Akkeren. Volgend jaar wordt onder andere begonnen met een mega project in de Kadebuurt, dat (in fasen) vijf jaar zal duren. Dus, wordt het de komende jaren spannend? “Een rioolproject is in die zin altijd spannend. Aan de andere kant; we kunnen het ook gewoon”, zegt Hilde Niezen energiek. De andere kant van de tafel berust in het Oud Hollands gezegde: “de tijd zal het leren.”

Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via redactie@degouda.nl

Download nu deGouda App voor iOS en Android