Gouda – Wat gebeurt er achter de deuren van het Groene Hart Ziekenhuis? In samenwerking met het GHZ belicht Weekblad deGouda enkele afdelingen. In deze aflevering gaan we in op het specialisme Klinische Geriatrie.
De vier geriaters in het Groene Hart Ziekenhuis richten zich op ouderen met meerdere klachten tegelijkertijd. Vaak gaat het om een combinatie van lichamelijke, psychische en sociale problemen. Een geriater is deskundig op het terrein van de ouderdomsziekten en bekijkt niet alleen lichamelijke ziekten, maar juist de hele mens en thuissituatie. De geriaters zien hun patiënten tijdens het spreekuur op de poli of de geriatrische afdeling van het ziekenhuis. De geriaters werken nauw samen met andere medisch specialisten, vanuit hun expertise denken ze mee over de behandeling van ouderen op alle afdelingen in het ziekenhuis. Zo worden ze bijvoorbeeld ook om advies gevraagd als er een kwetsbare oudere wordt binnengebracht op de Spoedeisende Hulp.
Jacobine van Weel, geriater
De klacht van de geriatrische patiënt presenteert zich vaak atypisch, vertelt geriater Jacobine van Weel. Daarmee bedoelt ze dat de oudere door de huisarts kan worden ingestuurd omdat hij veel valt, en dat de uiteindelijke oorzaak bijvoorbeeld een longontsteking blijkt te zijn. “Dat puzzeltje maakt ons werk uitdagend. Wat is precies het probleem of zijn er meerdere problemen?” De geriater brengt de patiënt breed in kaart om de oorzaak duidelijk te krijgen. Wat is zijn lichamelijke en geestelijke conditie, hoe functioneert hij in het dagelijks leven, kan hij nog voor zichzelf zorgen, heeft hij een partner? “Ouderen zijn geneigd hun klachten toe te schrijven aan de ouderdom en te denken dat er niets aan te doen is, maar dat is een misvatting”, zegt Jacobine. “Er is juist vaak nog veel verbetering te vinden.” Op het gebied van medicijngebruik valt bijvoorbeeld vaak winst te halen. “Soms zijn de medicijnen niet meer nodig, of niet meer in die dosering. Het is goed om daar kritisch naar te kijken, dat is ook een taak van de geriater, want alle medicijnen hebben bijwerkingen.” Jacobine van Weel werkt graag met oude mensen. “Ik vind het mooi om te zien hoe ze in het leven staan en wat ze allemaal hebben meegemaakt. En ik vind het fijn dat je als geriater helemaal zelf voor een patiënt kunt zorgen, tot het te specialistisch wordt.”
Willeke van Buren, klinisch geriatrisch verpleegkundige
Willeke van Buren kom je niet tegen op de afdeling Geriatrie, maar juist op de andere afdelingen in het ziekenhuis. Zij maakt, naast haar werk op de poli, deel uit van het consultatief team van geriater en geriatrisch verpleegkundigen. “Als iemand van boven de zeventig een heup heeft gebroken en op de afdeling Orthopedie ligt, worden wij er als geriatrisch team standaard bij gevraagd.” Dat gebeurt ook als er een oudere patiënt op een van de afdelingen ligt en hij of zij is verward. “Ik geef verpleegkundig advies op de afdeling. Vaak zijn er dan al verschillende dingen geprobeerd.” Een advies is bijvoorbeeld: zorg voor een prikkelarme omgeving rond het bed, met zo min mogelijk medische apparatuur. En ook belangrijk: zo snel als mogelijk de eigen kleding aan, uit bed en in de stoel en structuur aanbrengen op de dag. Willeke is ook te vinden op de poli. “Als we een nieuwe patiënt hebben, hebben we een uur de tijd en mogen we naar de hele patiënt kijken. Dat vind ik het mooie van dit vak. Ik neem de patiënt mee voor de testen en de geriater praat in die tijd met de naasten. Direct in dat uur komen we al met een plan”, zegt Willeke. “Ik vind dat je een heel groot verschil kunt maken. Onterecht wordt er soms gedacht dat er voor deze ouderen niet veel meer te verbeteren valt, terwijl er juist nog veel kan worden gedaan om een betere kwaliteit van leven te krijgen.”
Anne Ranke, activiteitenbegeleider
Aan de wand hangt een koekoeksklok, in de ramen staan voorraadbussen uit vroeger tijden:
we zijn in de huiskamer van de afdeling Geriatrie. Hier is elke morgen een groepsactiviteit, begeleid door Anne of haar collega’s. De ouderen die dat kunnen, gaan bloemschikken, een spel of andere activiteiten doen. Regelmatig is er een bak- of kookactiviteit. Dan worden sfeergerichte dingen gemaakt, zoals stoofpeertjes of een appeltaart en ruikt het weer even als vroeger. Muziek is ook belangrijk. Platen draaien en herinneringen ophalen aan vroeger, dat doen de mensen hier graag en daar weten ze nog veel van. “We helpen ouderen hiermee hun eigenwaarde weer te vinden. Veel ouderen verliezen bepaalde vaardigheden en wij zoeken ze weer op.” In de middag is er voor de activiteitenbegeleiders ruimte om de kamers langs te gaan. “Mensen delen soms hun hele leven met je. De mooie dingen, maar ook de heel verdrietige. Ik zie dat als cadeautjes. Wij kunnen daar echt de tijd voor nemen. Ondertussen observeren we de mensen ook. Als we bijvoorbeeld koffie serveren, weten ze dan nog hoe ze melk en suiker in hun koffie moeten doen?
Ik vind het mooi dat ik met heel simpele dingen veel voor deze mensen kan betekenen. Wij willen hen een stukje veiligheid en ontspanning geven.”
(Bron: Weekblad deGouda)