We leven langer dus “lang zullen ze leven” lijkt niet zomaar een verjaardagslied. Langer leven wordt in het algemeen als positief ervaren en toch is er een groep die nog langer leven als een last ervaart. De uitspraak “we leven langer” is typisch een voorbeeld van de misleidending door het woord gemiddeld. Als er gesteld wordt dat we gemiddeld een jaar ouder worden dan voorheen, hebben we te maken met de grote leugenaar dat het gemiddelde is. Met het gemiddelde is makkelijk te scoren en cijfermatig klopt het ook. Alleen zegt het gemiddelde niets over de situatie links en rechts daarvan.
Gemiddeld worden we dus ouder Veel belangrijker is echter hoe we ouder worden. Heel terecht willen ouderen helemaal niet gemiddeld zijn en bovendien op welke leeftijd voel je je daartoe behoren? Elk mens ervaart ouder worden op een andere manier. Een deel zou je kunnen rangschikken onder de “jongere oudere”. Daartoe behoren zij wellicht stomweg door geluk, door prettige genen, dankzij een redelijk gezond levenspatroon of juist doordat zij zich nergens over bekommerd hebben. Mensen in deze groep vormen geen uitzondering meer en dragen bij aan het begrip “80 is het nieuwe 60”.
Als 80 het nieuwe 60 is mag je ook wel stellen dat 70 het nieuwe 50 is
Degenen die zich duidelijk jonger voelen dan hun leeftijd aangeeft en ook nog eens vitaler zijn, zullen dit niet als hinderlijk ondervinden. “Zolang ik maar gezond ben” is een veelgehoorde uitspraak. De keerzijde is als planbureau’s, wetenschaapers en bestuurders tot de slotsom komen dat er dus langer doorgewerkt kan en moet worden. Langer leven kost immers geld wat gecompenseerd kan worden door langer te werken. En hier raken gevoel en realiteit met elkaar in onmin. In elke toelichting over deze consequentie komt ook het woord “vergrijzing” voor. Was dit vroeger nog een lieflijke benaming voor de opa’s en de oma’s, inmiddels wordt er geregeld met een vinger gewezen. De “grijze golf” groeit voorlopig nog sterk, waardoor het woord vergrijzing nog al eens met een wat verwijtend toontje wordt uitgesproken. “Ze gaan ons geld kosten” hoor je misschien wat minder maar het wordt wel gedacht.
Gemiddeld ouder worden zegt niets over de uitersten
Iedereen weet dat een groot aantal mensen de 60 helemaal niet haalt, net zo goed als steeds meer ouderen veel ouder worden dan ze verwacht hadden. De pensioenfondsen zijn jarenlang uitgegaan van een gemiddeld! sterftecijfer van 78 jaar. Dit getal is inmiddels achterhaald en bijgesteld, uiteraard naar boven door de vergrijzing. Want als de nieuwe zestigers inmiddels nieuwe zeventigers zijn geworden, hebben ze de reeële leeftijd van 90 jaar bereikt. Op die leeftijd begint Magere Hein al een beetje te glimlachen. Of de gemiddelde leeftijd verder omhoog gaat hangt af van de stijging of daling van het aantal mensen dat de 60 helemaal niet haalt.
Ouder worden en de woningnood
Helaas gaat ouder worden niet bij iedereen zonder slag of stoot. Anders dan bij hen die op tachtigjarige leeftijd nog fit zijn, blijkt het bij de groep die in een vroeger stadium aan het kwakkelen raakt, die vorm van ouderdom helemaal niet zo wordt omarmd. Behalve de gezondheid kunnen ook sociale omstandigheden een rol spelen. Waar de nieuwe zestiger nog volop aan het sociale leven deelneemt, ligt dat voor hen vaak anders. Thuiszorg is dan ook het toverwoord in combinatie met mantelzorg. Er was een tijd dat velen tussen “kwakkelen en verpleging” uit konden wijken naar een verzorgingshuis. Maar deze laatste voorziening is met een noodgang de kop omgedraaid en nauwelijks nog beschikbaar. Dus dan maar rekken met behulp van de thuiszorg. Een groot deel dat noodgedwongen gebruik maakt van de thuiszorg c.q. mantelzorg, zou dolgraag naar een verzorgingshuis willen verkassen. Waar bij het schrappen van de verzogingshuizen overigens niet aan is gedacht is de woningnood. Ouderen wonen nood- gedwongen veel langer thuis, vaak in een woning die te groot is en die dus nog niet beschikbaar komt voor de ontelbare woningzoekenden. In Gouda erkent wethouder Tetteroo in een eerder gesprek dat deze ontwikkeling bijdraagt aan het woningterkort.
Er komt hulp uit onverwachtse hoek
Recentelijk werd bekend dat zowel Mozaiek Wonen als Woon Partners, ouderen naar kleine woningen gaan begeleiden om op deze manier grotere vrijgekomen woningen aan het voorraadbestand toe te voegen. Een andere ontwikkeling, die her en der wordt gesignaleerd, is het toch weer openen van kleinschalige verzorgingshuizen, die wat betreft de exploitatie niet duurder hoeven te zijn dan thuiszorg. Met goede voorzieningen zijn de bewoners dan veel zelfredzamer, wat ook nog eens de mantelzorgers ontlast. Bij particuliere verzorging moet de portemonnee van de bewoner wel goed gevuld zijn. Terug naar de nieuwe zestiger Er is nog niet duidelijk of het deel van de bevolking onder de zestig, zich bewust wil inspannen om op 80 jarige leeftijd zich als zestiger kunnen voelen. Denk daarbij aan meer beweging of sport, bewuster eten, alcohol minderen en stoppen met roken enz. Of zal het huidige leefpratroon al voldoende zijn om meer tachtigers het zestig gevoel te geven? Wie het weet mag het zeggen. Veel huisartsen zien het aantal mensen en ook jongeren met obesitas verschijnselen in de spreekkamer. Als deze “ziekte” geen halt kan worden toegeroepen, kan de gemiddelde leeftijd door allerlei ziektes nog wel eens naar beneden gaan. Daartegenover staat de aandacht voor gezonder leven en de voortgang binnen de geneeskunde. Zo wordt het gemiddelde dus vooral bepaald door ontwikkelingen aan de uiterste zijden.
Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via redactie@degouda.nl
Download nu deGouda App voor iOS en Android
02-03-2019 09:20