Gouda – Personenvervoer en de Nederlandse Spoorwegen (NS), hoe zal dat er na de crisis uit zien? Dat er dan iets veranderd zal zijn zal nauwelijks in twijfel getrokken worden. We zijn gaande de crisis al hard aan het veranderen maar de grote vraag is wat blijvend zal zijn. Er wordt wel gesproken dat we nu in de tijd van “het nieuwe abnormaal” leven. Maar hoeveel van dit huidige abnormaal zullen we later wellicht als normaal moeten of juist willen accepteren?
Gouda is een belangrijk spoorweg knooppunt en heeft dan ook een station met Intercity status. Kijk alleen maar naar de fietsen rond het station en constateer dat veel Gouwenaars van de trein gebruik maken. Hoe ziet de NS zelf het railverkeer in het uiteindelijke “nieuwe normaal” tijdperk?
We hebben onze vragen voorgelegd aan de directie van de Nederlandse Spoorwegen
Als eerste hebben we gezocht naar ontwikkelingen die invloed kunnen hebben op het beleid van de NS. Zo vormde zich een aantal vragen die we op het management van de NS loslieten.
- Zal het uitgebreid thuiswerken structureel worden of hoe groot is anders de percentuele stijging ten opzichte van de situatie vóór de crisis?
- Dezelfde vraag geldt voor digitaal onderwijs en met name voor leerlingen in het vervolg- en voortgezet onderwijs die op afstand wonen en de trein gebruiken.
- Zullen, en dan in welke mate, studenten minder frequent grote colleges volgen en meer online blijven studeren?
- In welke mate zullen mensen de auto pakken omdat daarmee het besmettingsrisico wordt verkleind en wordt dit gebruik na de crisis voortgezet?
- Zal het sterk toenemend gebruik van de elektrische fiets en de aanleg van snelle fietspaden het gebruik van regionaal treinvervoer verkleinen?
- Of zal juist het autogebruik afnemen als men weer vrijuit met de trein kan reizen?
- Hoe traag of snel zullen werkloos geworden forenzen de trein weer pakken of hebben ze dichter bij huis werk gevonden?
Wanneer zullen we van het huidige “abnormaal” af zijn?
Wellicht moeten we de vraag anders stellen namelijk, wanneer is Nederland virusvrij en/of zijn we allemaal gevaccineerd? Aan het antwoord daarop durft nog niemand z’n vingers te branden. Dus ook de directie van de NS niet maar via de woordvoerder, Inge Rijgersberg, heeft men getracht zoveel mogelijk antwoord te geven op onze vragen.
Ook voor de NS blijkt het meer dan een uitdaging om een beeld te krijgen van de periode die we het nieuwe normaal noemen. Iedereen wil vooruit kijken en wordt gelijktijdig gehinderd door ontwikkelingen in het huidige abnormaal, waarop eerst nog moet worden geanticipeerd. Rijgersberg zegt dat ook bij de NS nog veel afhangt van de richtlijnen van de overheid en hoe de crisis zich verder ontwikkelt. Voorlopig zijn alle pijlen op dit moment gericht op het beteugelen van de crisissituatie en de impact op zowel de reizigers als de NS. De korte termijn vergt op zich al bijzonder veel aandacht maar desondanks is de NS met veel partijen, waaronder de overheid, in gesprek om scenario’s voor de langere termijn te ontwikkelen. Op dit moment houdt de NS er rekening mee dat er voor langere tijd minder reizigers gebruik zullen en kunnen maken van het OV. Ook al wordt de dienstregeling genormaliseerd, er zullen vanwege de anderhalve meter minder plaatsen beschikbaar zijn en bij velen leeft de angst om in het OV besmet te raken, ondanks de verplichte mondkapjes. Zo is er vanaf 1 juni slechts ruimte voor 40% van het aantal reizigers vóór de crisis. Het OV protocol staat vooralsnog niet meer reizigers toe.
Wat wordt er verstaan onder “op langere termijn”?
In het antwoord op deze vraag zit ‘m de crux. Ook Reigersberg kan dit niet nader definiëren want alles hangt af van het beteugelen van het corona virus en het beschikbaar hebben van uitgebreide vaccinatie mogelijkheden. Een ding staat wat de NS betreft vast; zij zullen hun serviceverlening zo goed mogelijk richten op de situatie die zich in de diverse periodes voor zal doen. Zij zegt dat niet iedereen de gelegenheid heeft met de auto te reizen en dat de NS, samen met de overheid, de beste oplossingen zoekt. De NS waagt zich (nog) niet aan een voorspelling hoe het autogebruik versus de trein zich zal ontwikkelen.
Om potentiële reizigers het reizen met de trein mogelijk te maken wordt door de NS nu, en zo lang het nodig is, op talloze manieren nadrukkelijk gewezen op die anderhalve meter en de verplichte mondkapjes. Op de stations worden knoppen, trapleuningen en andere zaken die reizigers vaak aanraken, extra schoongemaakt. Dat geldt ook voor het interieur van de treinen. Daarmee wordt net zo lang doorgegaan tot het niet meer nodig is. Blijft echter de vraag wanneer het huidige abnormaal eindigt? Wie het weet mag het zeggen.
Toch nog een lange termijn vraag
We wagen het er op en stellen de vraag of geplande nieuwe voorzieningen en aanschaf van nieuw materieel wellicht kan of moet worden opgeschort? In de periode van nu tot de overgang naar het nieuwe normaal kunnen allerlei ontwikkelingen plaatsvinden: deels gaat men dichter bij huis werken, een flink percentage blijft grotendeels structureel thuiswerken, de auto wordt weer populairder bijvoorbeeld door een blijvende angst voor besmetting enz. Bij de NS houdt men rekening met alle scenario’s dus ook wat betreft materieel aanschaf, onderhoud en grote werken. De overheid zal hier een grote rol in spelen. Zij heeft namelijk de regie wat de aanpak van de corona crisis betreft en zij heeft financieel ook nog wat in de melk te brokkelen bij de NS.
Of de toename van het gebruik van elektrische fietsen bij woon-werk verkeer en de aanleg van snelfietspaden het gebruik van de trein zal terugdringen, verwijst Rijgersberg naar de betreffende provincies omdat het regionaal treinverkeer betreft.
Welke conclusie valt er nu te trekken?
Een tijdpad opstellen blijkt nagenoeg onmogelijk. Misschien nog wel het pad maar dan zonder tijd indicatie. Hoe lang duurt nog het huidige abnormaal tot het nieuwe normaal gevormd is?
Het gedrag van mensen is vaak onvoorspelbaar en dat van het virus nog meer. Zo deed de ANWB tijdens de huidige corona tijd een onderzoek naar het vervoersgedrag na de corona-tijd. Daaruit blijkt dat 36% van de Nederlanders dan liever met eigen vervoer wil reizen vanwege de verwachte drukte in het openbaar vervoer. De ondervraagden hadden echter geen idee wanneer “na de corona-tijd” zich aandient. Dus als er geen mondkapjes in de trein meer nodig zijn en alle plaatsen bezet mogen worden. Kiest een deel van de autoreizigers dan weer voor de trein?
En dan is er nog de onvoorspelbaarheid van het thuiswerken. Veel onderzoekers zijn er van overtuigd dat dit niet meer weg te denken al zijn. Ze konden wel eens gelijk hebben als je hoort dat het management van Facebook de meeste medewerkers aangegeven heeft voortaan thuis te blijven werken. Als dat een trend in Nederland wordt kan dit impact hebben op zowel het wegverkeer als op het openbaar vervoer. De “als-factor” blijft dus groot en naar het blijkt ook voor de Nederlandse Spoorwegen.
Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via redactie@degouda.nl
Download nu deGouda App voor iOS en Android
29-05-2020 13:58