Pleidooi voor meer openheid over wat politici drijft

Gouda – Stilstaan en je afvragen waar je staat. Je kernwaarden voor jezelf formuleren. Het is belangrijk om dat van tijd tot tijd te doen. Voor iedereen en zeker ook voor politici.

“Je hebt dat nodig om de langere termijn te kunnen overzien. De politiek wordt te hijgerig als politici niet voldoende stilstaan bij hun waarden. Het gevaar bestaat dan dat de aandacht niet verder gaat dan de komende vier jaar, terwijl problemen veel langer duren”, zegt Erno Eskens, filosoof en politicoloog.

We spreken elkaar in de bosrijke omgeving van Leusden, waar de Internationale School voor Wijsbegeerte (ISVW) al meer dan honderd jaar is gevestigd. Het instituut mag dan een lange geschiedenis hebben, het is zeker geen bedaagde omgeving. De sfeer is dynamisch. Er worden tal van cursussen en trainingen gegeven en Erno Eskens is hier programmadirecteur. Op 9 maart komt Eskens naar Gouda. Dan presenteert hij op verzoek van de Goudse organisatie Trees of Wisdom een verkiezingsevent in het Huis van de Stad. Kinderen van Goudse basisscholen gaan vragen stellen aan jonge kandidaatraadsleden.

Verschillen van mening
Hoe komt het eigenlijk dat er verschillende stromingen zijn in de politiek? Waarom zijn mensen het niet gewoon overal met elkaar over eens? Die verschillen van mening worden veroorzaakt door twee dingen, legt Erno Eskens uit. Door je positie in de samenleving; die bepaalt je perspectief. Hoe is je financiële positie, in welke wijk woon je? Wat je van huis uit hebt meegekregen, is ook bepalend voor je levenshouding. “Je leert thuis wat goed is en wat niet. Hoe je dat goede invult, kan verschillen. Je kunt gaan calculeren in termen van goed en kwaad. VVD’ers zijn echte rekenmensen. Ze gaan voor winst maximalisatie, hoofdzakelijk op het gebied van geld, maar ook wat betreft geluk. CDA’ers hangen meer een deugdethiek aan. Wat goed is, is niet altijd helemaal duidelijk, maar wat je ook doet, belangrijk is dat de intenties waarom je het doet goed zijn. Regelethici gaan op zoek naar een vorm van rechtvaardigheid die regelbaar is. Je woont misschien zelf in een perfecte wijk, maar stel je eens voor dat jij in die mindere wijk zou wonen. Wat zou je dan willen? Ze zijn op zoek naar de ideale regel die voor iedereen in alle gevallen kan gelden. Die mensen vind je vooral bij de PvdA. Je kunt je ook afvragen wat nodig is om überhaupt een samenleving te hebben. Welke mogelijkheidsvoorwaarden zijn er? Dat denken vind je vooral bij Groen Links en de Partij voor de Dieren.”

Het is dus niet zo vreemd dat onderlinge waarden verschillen en daardoor kunnen botsen, maar die botsing zie je juist vaak niet. “Politici trainen zich teveel om hun waarden er in het debat onder te houden”, vindt Erno Eskens. Hij pleit voor meer openheid over de eigen waarden; “Maak ze duidelijk. Waarom zeggen politici niet vaker: dit is een coalitiestandpunt, maar persoonlijk vind ik dit. Doordat ze dat niet doen, vervreemdt de politiek zich van de burger, stelt hij. “Politici doen alsof ze geen waarden hebben, omdat ze denken anders niet binnen het college te passen. Dat is angsthazerij.”

Geen zakkenvullers
Dat mag dan kritisch klinken, maar dat betekent niet dat hij het democratisch systeem niet vindt functioneren. “We waarderen ons leven in Nederland nog altijd met gemiddeld een acht en dat zal in Gouda niet veel anders zijn. Als dat zo is, kan het niet zo zijn dat de politici het niet zo goed doen. Dan kunnen het geen zakkenvullers zijn die er voor hun eigen belang zitten. Sterker, voor een paar centen zijn deze mensen een groot deel van hun vrije tijd in touw voor de gemeenschap. Je kunt een ander politiek systeem willen, maar ga niet klagen vanaf de zijlijn. En ik weet zeker dat het anders kan.”

Gouda denkstad
Erno Eskens is op meerdere manieren verbonden met Gouda. Allereerst als medeoprichter van de Goudse stichting Trees of Wisdom. Maar hij is ook de initiatiefnemer van een filosofie ‘experience’ waarvan het fysieke gebouw in Gouda moet komen, de stad die banden heeft met Erasmus en Coornhert. Het moet een gebouw worden waar via ingenieuze techniek vragen kunnen worden gesteld aan filosofen door de eeuwen heen. Zoiets bestaat nog nergens. De filosofie ‘experience’ is daarom gericht op een internationaal publiek. Stichting Trees of Wisdom is in dit plan verantwoordelijk voor de coördinatie van het onderwijs.

Wat is Trees of Wisdom
Een helder beeld. Blur is het tegenovergestelde. Vage afbeeldingen die niet scherp weergeven wat er gefotografeerd is. Figuurlijke blur ontstaat als je in het openbaar anders handelt dan wat je thuis uitdraagt. Je kunt de vinger wijzen naar vaders die in familiekring een verantwoordelijke lieve man heten, maar op een voetbaltoernooi zich ernstig misdragen. Elke week lezen we hoezeer vanuit ‘positie’, (financieel)belang, het zicht op de werkelijkheid vervaagt. Soms is het een enkel individu. Zeilstra, Tichelaar, …Soms een deel van een sector. Boeren, hulpverleners. Geen dag gaat voorbij of nieuwe misstanden worden in zicht gebracht.

De nieuwe communicatiemiddelen tonen de vervaging van waarden waar Erno Eskens het over heeft. En nu we het zien, mogen we de ogen niet sluiten. Wij zijn zelf verantwoordelijk om ons gedrag, onze keuzes buitenshuis weer goed te ankeren in waar we voor staan. Door kinderen handvatten aan te reiken om integer te schakelen tussen denken en doen, werkt Trees of Wisdom aan veranderingen. Op naar een scherp omlijnt beeld van de toekomst. Een helder beeld.

Steun Trees of Wisdom in dat proces.
www.treesofwisdom.eu
https://www.facebook.com/TreesofWisdom

(Bron Weekblad deGouda)
Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via persbericht@goudafm.nl