Gouda – Hij heeft een fascinatie voor oude gebouwen die nieuwe bestemmingen krijgen. De Garenspinnerij in de binnenstad, het oude Belastingkantoor (Rijksadministratie) aan de Karnemelksloot en de Ambachtsschool aan de Graaf Florisweg: ze horen bij de historie van Gouda en als er iets uit te vogelen valt over de achtergrond van deze gebouwen worden ze alleen maar interessanter. Theo Lucas volgde vanaf 2018 met zijn camera de transformatie van het Sint Jozefpaviljoen van ziekenhuis tot zorghotel, maar tekende ook de historie van het gebouw en de ziekenzorg in Gouda op vanaf 1850. Binnenkort verschijnt zijn boek ‘Sint Jozef Paviljoen – van weeshuis tot ziekenhuis’, een prachtig en gedetailleerd document over een gebouw boordevol verhalen.
Telkens nieuwe vondsten en ontdekkingen
In de aanloop naar de bouwwerkzaamheden rond het Sint Jozefpaviljoen nam Theo contact op met de projectleider van Domus Magnus en de uitvoerder van Nico de Bont van het project. Theo: ‘Ik heb gevraagd of ik foto’s mocht maken, puur uit interesse. Toen ik daar toestemming voor kreeg, kon ik regelmatig het bouwterrein bezoeken. Ik kreeg een bouwhelm en werkschoenen en legde de ontwikkelingen en vondsten vast. Regelmatig sprak ik medewerkers op de bouwplaats of liet ik anderen foto’s zien. Het leidde ertoe dat mensen me tips gingen geven over plekken waar ik meer informatie zou kunnen vinden over de historie van het pand. Op de rommelmarkt kwam ik ook nog een boek tegen over het paviljoen en aan de hand van al die losse puzzelstukjes ben ik voor het eerst in het verhaal achter het Sint Jozef Paviljoen gedoken.’
Een organisch proces
Hoe heeft Theo het schrijven van ‘Sint Jozef Paviljoen – van weeshuis tot ziekenhuis’ ervaren? Theo: ‘Het was altijd een grote wens van me om nog eens een boek te schrijven. In het verleden heb ik gewerkt als systeemanalist waardoor ik gewend was technisch te schrijven. Dat moest ik bij dit boek loslaten: het is veel meer verhalend en ik kwam, al schrijvende, steeds meer te weten. Het was een organisch proces.’ Het boek bevat feiten over de Tweede Wereldoorlog, over fusies, over verbouwingen en aankopen. Zo werd een vleugel van het pand in 1944 verwoest bij een bombardement dat eigenlijk het Centraal Station in de as moest leggen en kreeg het paviljoen in september 1947 het Mariapaviljoen, een aanbouw om tbc-patiënten te kunnen opvangen.
Unieke dagboeken
Het boek over het paviljoen vertelt ook verhalen over de bewoners ervan. Wezen, nonnen, gewonde soldaten, oude van dagen… Het Sint Jozefpaviljoen herbergt een schat aan persoonlijke verhalen. Een aantal van deze verhalen is bewaard gebleven. Theo: ‘Tijdens mijn zoektocht naar informatie kwam ik in gesprek met dr. Van der Heijden, een gepensioneerd arts van het Groene Hart Ziekenhuis die destijds de fusie van het Jozef Paviljoen met het Bleuland ziekenhuis tot GHZ in goede banen leidde. Hij wees me op het bestaan van een aantal unieke dagboeken, waarin de nonnen die woonachtig waren in het Sint Jozef Paviljoen de bombardementen van 1944 optekenden. Dit zijn unieke, historische documenten die ongelooflijk precies omschrijven hoe men deze angstige tijden beleefde en van wie men afscheid moest nemen.’
Geschiedschrijving
De afgelopen tijd ploegde Theo door de dagboeken en hertaalde hij documenten. Een fragment dat geschreven is naar aanleiding van de bombardementen laat hij lezen: ‘Moeders kamertje was ineens in de diepte verdwenen. ’s Nachts om half twaalf werd Moeder Galgani, met Zuster Evermara over zich heen, dood gevonden. De tuinman Jo Smit, die in haar nabijheid onder het puin lag, heeft Zuster Evermara nog lang horen roepen, doch ze konden er niet gauw genoeg bijkomen, zo diep lag ze onder het puin bedolven.’
De dagboekfragmenten zijn als bijlage opgenomen in het boek, evenals de verslaglegging van het gesprek met dr. Van der Heijden en het verhaal van de heer Verbeek, oud-voorzitter van de Raad van Bestuur van het paviljoen over de perikelen rond de fusie van Goudse ziekenhuizen vanaf 1990.
Pre-order
Ben je nieuwsgierig naar de geschiedenis van het Sint Jozef Paviljoen? Wil je een gesigneerd exemplaar ontvangen van ‘Sint Jozef Paviljoen – van weeshuis tot ziekenhuis’? Theo bezorgt graag een exemplaar aan je voordeur! Pre-order nu via www.degoudastore.nl onder het kopje ‘boeken’.
14-05-2021 14:00