Is “tijd” het fundament van ons bestaan?
Wel, Joke Hermsen, schrijver en filosofe, wil hier best een gefundeerd antwoord opgeven. Zij neemt daarvoor “Kairos”, ook wel de god van het geschikte moment genoemd, in de arm. Deze mythische god stond voor de ware “tijd” die ertoe deed om bijvoorbeeld kansen te grijpen, een doorbraak te forceren en nieuwe wegen in te slaan. Kortom, bevlogen momenten van inzicht en schoonheid. Het bijzondere is dat alleen mensen het begrip tijd kennen. We leren op school niet voor niets de begrippen verleden tijd, voltooid verleden tijd en toekomstige tijd. We zijn in tijd verzonken wezens. Joke Hermsen zegt dan ook vol overtuiging: “Tijd is het fundament van ons bestaan”.
Ik heb het nu te druk
In feite wordt daarmee gezegd dat je geen tijd hebt of wel tijd hebt maar deze niet vrij wilt maken. Het druk hebben is daarnaast soms ook een statussymbool. Tegen het einde van de 19e eeuw werd tijd – kloktijduren – ook het meetinstrument voor ons
salaris of honorarium. Tijd werd geld. Aandachtsvolle tijd, waarin ruimte is voor verbinding en creativiteit, werd steeds minder gereserveerd. Hebben wij dan geen vrije tijd? “Nog wel”, zegt Hermsen, “maar deze vullen we ook steeds meer met activiteit of beeldschermen”. Echte vrije tijd is de tijd van het niets doen, het mijmeren, het dagdromen, naar muziek luisteren of een boek lezen. Tijd die je tot rust brengt. Tijd als tussentijd of interval, waarin creativiteit tot leven komt, ruimte voor zingeving ontstaat en die tot verbinding leidt. Maar die tijd moet je wel nemen.”
Gas terugnemen voor een nieuwe beslissing in je leven?
Volgens Hermsen is rust een voorwaarde voor het ontwikkelen van creativiteit, je kunnen bezinnen over je toekomst en je ideeën afstemmen met
anderen. Pas vanuit rust kunnen we ons op het verleden en op de toekomst bezinnen. Het roer omgooien zou zo maar een stimulans van Kairos kunnen zijn. Maar ook is het van belang om ons met anderen in een gemeenschappelijk verband te verenigen. De mens is van huis uit sociaal en dus kan men alleen samen veranderingen tot stand brengen. In het verleden had elke cultuur wel een gezamenlijk gevierde vrije dag. Nu heeft een rustdag voor velen een beladen klank, maar toch kan deze nog altijd als zeer waardevol worden gezien. We moeten er alleen een nieuwe invulling aan zien te geven. Hier is voor de kunst, de literatuur, de muziek en de literatuur ook zeker een rol weggelegd.”
Coöperatief denken en handelen is sterk gemarginaliseerd
De politiek is tegenwoordig vooral een economische en electorale aangelegenheid geworden. Ooit verwees het woord ‘politiek’ naar het op ‘de polis’ laten geboren worden van een nieuw inzicht, een nieuwe visie, een nieuwe oplossing. Als mensen samen-
komen en zich op belangeloze wijze over de wereld buigen kan zo’n nieuw inzicht ontstaan. De mens die tijd weet vrij te maken zal hier gemakkelijker toe in staat zijn. Tijd kan een bron zijn voor nieuwe samenbrengende inspiratie. Helaas is “tijd is geld” vaak zo ver doorgevoerd dat de geest van Kairos ver weg is. Joke Hermsen neemt je in haar bevlogen presentatie mee om vooral tijd serieus te nemen. Zelf verkozen tijd dus. Zij zegt dat een klok slechts de aangever van tijd is maar hoe je met tijd omgaat bepaal je nog altijd zelf, behalve als je al tot slaaf van de tijd geworden bent. Een unieke en inspirerende lezing waarbij Joke (Hermsen) duidelijk zal maken dat “tijd” een fundamenteel deel van ons bestaan is waar je zelf invulling aan kunt geven.
Joke Hermsen houdt haar lezing op 26 januari 2019 van 14.00 tot 16.00 uur – “Kairos als bezielde en aandachtsvolle tijd” Tickets te boeken via hetkantoorvannu.nl/lezingen
Deze lezing maakt onderdeel uit van de serie lezingen van het Kantoor van nU waarin reflectie op betekenisvol werken centraal staat. Kunst, religie en filosofie dagen uit en geven ruimte voor reflectie.
Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via redactie@degouda.nl
Download nu deGouda App voor iOS en Android
21-12-2018 16:10