Gouda – De gemeente kijkt aan tegen grootschalige bomenkap door de bodemdaling in parken in Gouda. Alleen al in het Van Bergen IJzendoornpark gaat het om zo’n 50 bomen. Dit blijkt uit een onderzoek dat ingenieursbureau Witteveen en Bos deed in opdracht van het stadsbestuur. Het bureau onderzocht vijf Goudse parken met de vraag wat nodig is om te voorkomen dat zij in de toekomst onder water komen te staan.
In het Van Bergen IJzendoornpark werd een eerste pilot uitgevoerd. Wat blijkt; zo’n 50 dikkere en monumentale bomen zullen de bodemdaling op den duur niet overleven. Grootschalige kap lijkt onvermijdelijk. De bodemdaling in Gouda dreigt een nieuw slachtoffer te eisen. Door het continue zakken is het een kwestie van tijd tot het voor de monumentale bomen in het Van Bergen IJzendoornpark te nat wordt. En dat is nog maar één park. De zakking heeft gevolgen voor al wat er leeft in de parken: de bomen, planten en dieren. En voor de mens. Bezoekers stuiten na regen op ondergelopen paden, waardoor een wandeling onmogelijk is, en de gemeente kan niet maaien als het plantsoen onder water staat.
Pilot Van Bergen IJzendoornpark Bureau Witteveen en Bos deed onderzoek naar vijf parken in Gouda en voerde een proefproject uit in het Van Bergen IJzendoornpark. Hiervoor werd in oktober een participatieavond gehouden met omwonenden. Er zijn een aantal scenario’s voor de toekomst van het park: niets doen, een nat park, een half droog park en een droog park. Uit de gesprekken bleek al snel de voorkeur van omwonenden, zij zien in de toekomst het liefst een half droog of een droog park. Het punt is dat geen van de scenario’s uitmondt in het behoud van de monumentale bomen in het park. Feitelijk betekent dit de kap van ongeveer 50 bomen. Verplanting onmogelijk Om een half droog of droog park te realiseren moet het park worden opgehoogd. Hoog je het park op, dan kunnen veel bomen niet mee de hoogte in. Voor verplanting komen volgens Witteveen en Bos alleen bomen tot een maximale diameter van 30 centimeter in aanmerking. Een snelle rekensom, op basis van kaartmateriaal, zegt ons dat het dan om ongeveer 50 bomen gaat. De kogel is echter nog niet door de kerk, schrijft het bureau: ‘nader onderzoek is nodig om hierover te beslissen’. Niettemin, zelfs als bij verplanting wordt gekozen voor een norm van maximaal 50 cm omvang, dan is de ophoging een forse ingreep.
Ontkomt het Van Bergen IJzendoornpark nog aan deze bomenkap? Ja en nee. Het is mogelijk om de bomen te laten staan tot het moment dat het ze te nat wordt en zij vanzelf doodgaan. De rest van het park kan dan vast worden opgehoogd en aangeplant. Deze oplossing betekent vooral uitstel van executie.
De kosten Het onderzoek heeft ook een prijskaartje opgeleverd voor Park Atlantis en het Van Bergen IJzendoornpark. Een fors prijskaartje, kun je wel zeggen, al zijn hierin voor omwonenden en de gemeenteraad nog wel diverse keuzes te maken. Zo kan er naast het scenario (niks doen, nat park, half droog, droog) ook worden gekozen hoe moet worden opgehoogd. Traditioneel ophogen, met zwaar materiaal, is in eerste instantie goedkoper, maar betekent ook dat het park weer sneller doorzakt. Voor Park Atlantis komen de kosten dan op 3,66 miljoen euro uit (60 jaar). Voor het Van Bergen IJzendoornpark stopt de teller bij 1,83 miljoen euro.
Kies je voor een modernere ophoogvariant, met licht materiaal, dan lopen de kosten in Park Atlantis tegen de 6 miljoen euro. Voor het Van Bergen IJzendoornpark wordt de rekening een kleine 3,3 miljoen euro.
Geen budget De voormalig verantwoordelijk wethouder, Hilde Niezen, wees vragende omwonenden van het Van Bergen IJzendoornpark tot nog toe telkens op een gebrek aan budget. Het College schrijft nu dat er inderdaad geen budget is voor ophoging. Wel heeft de raad recent een amendement aangenomen waarmee 1,2 miljoen euro is ontstaan voor openbaar groen. In het eerste kwartaal van 2022 kan zij beslissen of dit mag worden gebruikt voor een eerste ophoging van de parken. Dit is gezien de kosten een druppel op de gloeiende plaat.
Het is nog niet bekend hoe lang het duurt voordat de monumentale bomen uiterlijk zullen verdwijnen. Wel raadt het onderzoek aan om bij ophoging alleen bomen te behouden die minimaal nog 7 jaar kunnen leven.
22-12-2021 09:45