Gerard de Kleijn bij afscheid van Museum Gouda: ‘Erasmus heeft me persoonlijk iets gebracht’

Gouda – Museum Gouda trok vorig jaar op de kop af 39.455 bezoekers. Museumdirecteur Gerard de Kleijn is een tevreden man. “Het is een mooi resultaat. We hadden op 36.000 begroot.” Het bezoekersaantal vertoont al jaren een stabiele stijgende lijn en dus neemt Gerard de Kleijn na zes jaar met een gerust hart afscheid van ‘zijn’ museum. Het werk is gedaan, zijn taak zit erop. Per 1 februari vertrekt hij, om zich vervolgens op verschillende plaatsen in het land als gastcurator verdienstelijk te maken.

Gerard de Kleijn vindt het niet moeilijk een plek aan te wijzen in dit museum die belangrijk voor hem is. Hij gaat ons voor naar de tentoonstelling ‘Waarom gaat het goed in je leven’, van kunstenaar Jaap van den Berg, op dit moment te zien in Museum Gouda. Daar wil hij op de foto voor deGouda. ”Deze 140 mensen op de portretten staan voor de 75.000 Gouwenaars die de stad maken. Ik wil tussen de stedelingen staan. Ik voel me thuis in Gouda.”

Geworteld in Goudse samenleving
Museum Gouda wil een stadsmuseum zijn, geworteld in de Goudse samenleving. “We zijn de afgelopen jaren meer gaan doen met de Goudse geschiedenis. We hebben aandacht besteed aan de gebroeders Crabeth, aan Leo Vroman, aan Erasmus. We halen hedendaagse kunstenaars in huis, zoals Suzan Schuttelaar en nu Mieke de Haan.” Eén keer in de twee jaar heeft het museum een grote tentoonstelling met een nationale uitstraling, en ook die exposities hebben een Gouds tintje. Het is helemaal niet moeilijk, vindt De Kleijn, om dat Goudse element te vinden. Er ligt nog een lange lijst met ideeën.

Veertig aanwinsten
De tweede plek waar hij voor een foto wil poseren is voor het schilderij ‘Molen in polderlandschap nabij Noorden’ van Hendrik Johannes Weissenbruch. “Het blauw van de lucht, het groen van de polder. Dit is een topstuk. Ik ben er trots op. Het hangt op een prachtige plek, je ziet het meteen als je de trap op komt.” Het is een van de veertig aanwinsten van het museum die in de periode De Kleijn zijn verworven.

Verkoop ‘The schoolboys’
In totaal kreeg Museum Gouda er de afgelopen periode 2000 stukken bij, en werden er 6000 stukken van de hand gedaan. Het meest spraakmakend en omstreden was de verkoop in 2011 van het schilderij ‘The Schoolboys’ van Marlene Dumas. Het werd verkocht voor 1,2 miljoen euro. “Het moest”, zegt Gerard de Kleijn erover. Het museum verkeerde in geldnood. “Een schilderij is maar een schilderij. Het is jammer als het verkocht moet worden, maar het echte dieptepunt was voor mij het ontslag van enkele trouwe medewerkers van het museum. Het moest, anders was het museum er nu niet meer. Ik heb het mijn collega’s die over me heen vielen, kwalijk genomen dat ze het allemaal over de verkoop van het schilderij hadden, maar over de ontslagen hoorde je niemand.”
‘Kippenvelmoment’
De ontslagen ziet hij als een dieptepunt, maar wat is het mooiste moment in deze jaren? Dat moment ligt nog niet zo ver achter hem: 13 mei 2016. Op die dag was er een bijeenkomst met vertegenwoordigers van diverse wereldgodsdiensten, in het kader van de tentoonstelling rond Erasmus. De imam, rabbijn, humanist, pauselijk nuntius en dominee spraken allen woorden van hoop, rond het Erasmusraam van Marc Mulders. “Een kippenvelmoment”, noemt De Kleijn het, “dit is wat we wilden: iets van hoop laten doorklinken”. Met de Erasmustentoonstelling was voor hem de cirkel rond. Al bij zijn komst zes jaar geleden naar Gouda wilde hij iets met Erasmus doen. Geen gemakkelijke opgave, want er zijn van Erasmus meer wijsgerige gedachten bewaard gebleven, dan museale stukken. Het vergde veel creativiteit, maar het is gelukt er een goed bezochte tentoonstelling van te maken. “Erasmus heeft me persoonlijk echt iets gebracht aan kennis en inzicht. Ik wil die studie blijven voortzetten.” Hij blijft maandelijks een blog schrijven over zijn bevindingen op www.gerarddekleijn.nl.

Gastcurator
Als vriend van het museum, blijft Gerard betrokken bij het museum en ook bij Gouda. Ook als gastcurator keert hij nog terug. Na 1 februari gaat hij voor verschillende organisaties aan de slag als gastcurator. In 2018 stelt hij voor Museum Gouda de tentoonstelling over Henk Helmantel samen.

Gerard de Kleijn: “Ik wens voor mijn opvolger Marc de Beyer dat hij evenveel plezier heeft in Museum Gouda als ik altijd heb gehad. Ik heb het enorm naar mijn zin gehad en dat gun ik hem evenzeer!”