Op 1 juni ontvingen gemeenten de meicirculaire van het ministerie van BZK. Deze circulaire bevat informatie over de bijstelling van de budgetten die gemeenten ontvangen via het Rijk. Voor Gouda zorgt dit voor een forse tegenvaller van ruim € 2 miljoen in het lopende begrotingsjaar (2015). Ook de jaren daarna dalen de inkomsten uit Den Haag. Het college van burgemeester en wethouders maakt zich zorgen over het onvoorspelbare Rijksbeleid.
Wethouder Jan de Laat (Financiën) liet zich eerder al kritisch uit over het grillige Rijksbeleid. ‘De Rijksmiddelen zijn bij lange na niet genoeg om verplichte taken uit te voeren. Bovendien komt het Rijk steeds met andere cijfers waardoor het vrijwel ondoenlijk is om goed te sturen op gemeentelijke financiën’.
Zonder de meicirculaire zagen de cijfers voor Gouda er in 2015 en de jaren erna redelijk positief uit. Het college heeft namelijk vanaf het begin ingezet op een sterke kostenbeheersing. Dat was één van de afspraken uit het Coalitieakkoord ‘Gouda daagt uit!’. In het afgelopen jaar is een voortvarende start gemaakt met de uitvoering van deze afspraken. Het college is iedereen erkentelijk die daar een bijdrage aan heeft geleverd.
Als gevolg van de meicirculaire uit Den Haag ontstaat er nu in het lopende jaar een tekort van ruim € 2 miljoen. Het college heeft de cijfers uit de meicirculaire verwerkt in de 1e begrotingswijziging 2015 en in de Kadernota 2016-2019, waarover de Goudse gemeenteraad in juli besluit.
Een voorbeeld van een verplichte taak waarvoor de Rijksoverheid geen dekkend budget meegeeft is de Wet Werk en Bijstand (WWB), die inmiddels onderdeel vormt van de Participatiewet. Gemeenten zijn verplicht deze taak uit te voeren, maar draaien zelf op voor de kosten als de middelen vanuit Den Haag niet toereikend zijn. Ook dat vindt De Laat onbegrijpelijk: ‘In Gouda wordt voor 2015 rekening gehouden met een tekort op de uitkeringen van ongeveer € 1,5 miljoen. Daar leggen we dus op toe.’
Specifiek voor de decentralisaties (de nieuwe zorgtaken) pakt de circulaire ook slecht uit voor Gouda. Dat komt vooral door de invoering van een nieuw verdeelmodel voor de middelen voor jeugdzorg, waardoor de gemeente Gouda minder budget ontvangt. De budgetkorting voor de decentralisaties loopt op tot € 3,9 miljoen in 2019. Het college wil deze korting opvangen door samen met de zorgaanbieders en de sociale teams in te zetten op innovatie, zodat er ook in de komende jaren passende zorg kan worden blijven geboden.
Het college ziet zich genoodzaakt zowel voor het lopende jaar als voor 2016 maatregelen tot bijsturing te treffen. Wethouder de Laat: ‘We hebben de circulaire nog maar net doorgerekend. Het is niet eenvoudig om dit soort bedragen op te vangen in de begroting. Dat vraagt om zorgvuldigheid. Het college wil geen overhaaste beslissingen nemen en stelt aan de raad voor de zomerperiode te benutten om de opties in kaart te brengen. Dit vanuit de gedachte om verantwoorde afwegingen te kunnen maken in het belang van onze inwoners. Inzet is en blijft om de jaarrekening 2015 met een positief resultaat op te leveren en om met een sluitende begroting 2016 te komen.’