Gouda – De ontwikkeling van het doorstartende verzetsmuseum blijkt ingewikkelder dan gedacht. Het is de bedoeling dat op de nieuwe tweede etage van de Chocoladefabriek volgend jaar het museum Libertum opent. De museumorganisatie wordt echter geplaagd door financiële en personele uitdagingen. En nu is de verbouwing van de verdieping ook nog eens vertraagd. Komt het nog goed met Libertum?
Het idee is dat Libertum een nieuw concept museum gaat bestieren in de Chocoladefabriek. Het nieuwe museum moet zich naast de Tweede Wereldoorlog ook gaan richten op leren over vrijheid, gelijkheid en burgerschap. Met het afhameren van de doorontwikkeling van de Chocoladefabriek op 10 april 2019 (in de gemeenteraad), heeft Libertum hiervoor subsidie erbij gekregen, totaal 50.000 euro per jaar. Voor de verbouwing maakte de gemeente zelf 780.000 euro vrij. Libertum draagt uit eigen vermogen 220.000 euro bij, zo meldt het raadsmemo van december 2019. Dit geeft een indruk hoe belangrijk het museum is voor het slagen van de tweede verdieping.
Subsidie onder druk
De extra subsidie kon Libertum goed gebruiken, want het rommelt financieel al een tijdje bij de organisatie. Het verzetsmuseum werkte destijds provinciaal, maar de provincie Zuid-Holland besloot in 2014 de subsidie te schrappen. Andere belangrijke financiers waren de regiogemeenten waar het museum actief was. In een motie uit 2019 rekenden raadsleden voor hoe deze subsidie verdampt was, van €11.865,- in 2009 tot €6017,- in 2017. Kortom, de financiën stonden en staan onder druk door een gebrek aan inkomsten. Dit bevestigt ook Hans van den Akker, bestuursvoorzitter van Libertum: “We hebben hier en daar wat ambities moeten bijstellen omdat anders het geld te snel de deur uitging, omdat we toch wat minder inkomsten hadden dan we hadden verwacht”.
Stoelendans
Toen bij een evaluatiemoment bleek dat de financiële ramingen van Libertum te optimistisch waren geweest besloot het bestuur alle vaste krachten te ontslaan en met een ‘flexibele schil’ verder te gaan. Van den Akker: “We hebben van personeelsleden afscheid genomen, hebben bewust moeten zeggen; die loonkosten dat wordt nu lastig. We zullen projectmatig gaan werken, als we activiteiten gaan doen. Is daar financiering voor, uit donaties of subsidies en dan pas de kosten maken”. Het bestuur moest nu bovendien zelf aan de slag met het organiseren van hun nieuwe museum, daar bleek niet iedereen tegen bestand: “Op een gegeven moment komt er van alles op je af en voor sommige mensen is dat veel te veel”, zegt van den Akker.
Uitdagend
Na een dip in de personele bezetting begin dit jaar, werkt inmiddels een nieuwe ploeg aan een programma voor als Libertum straks open mag. Al blijft kundig en gemotiveerd personeel vinden moeilijk, vindt van den Akker. Toch betekent dat niet dat de organisatie op zijn handen zit: “ [we] zijn we al heel druk bezig achter de schermen om ons voor te bereiden op als dat klaar is. Dus, wekelijks overleg met de ontwikkelaars over de inhoudelijke programmering; wat willen we precies daar neerzetten. Hoe gaan we dat doen? Nu breekt de fase aan dat we daarmee de boer opgaan, bij fondsen”.
Dat brengt de organisatie op die andere uitdaging: om voldoende geld aan te trekken. Behalve de pijlen te richten op fondsengeld (zoals voor 75 jaar vrijheid), is Libertum door het Goudse bestuur gevraagd om financiering te zoeken bij regiogemeenten. Gouda wil niet alle subsidie zelf betalen, is de gedachte. Van den Akker heeft die actie dan ook op zijn lijstje staan, zegt hij: “Met sommigen zijn we in overleg. Ik heb ook al geprobeerd om Alphen [a/d Rijn] en Woerden te betrekken, maar dan moet je eerst wat meer concreet zijn. Ze willen weten wat je te bieden hebt”.
Weer open
Er zijn dus nog heel wat financiële onzekerheden. Wethouder Thierry van Vugt noemde de klus waar Libertum voor staat dan ook een ‘uitdaging’. Er zijn bovendien ook ontwikkelingen die de organisatie niet zelf in de hand heeft, zoals de voortgang vaan de verbouwing van de tweede etage (door de gemeente Gouda). Het is dan ook onduidelijk wanneer het museum, als alles goed gaat, zal openen, zegt van den Akker: “We dachten eerst dat we misschien al 5 mei open zouden kunnen gaan. Het kan weleens najaar worden. Dan zijn we bijna drie jaar niet voor publiek toegankelijk geweest”, zegt de voorzitter niet zonder pijn in zijn stem.
Reactie gemeente Gouda op vertraging aanbesteding
De aanbesteding voor verbouwing van de Chocoladefabriek had in mei dit jaar rond moeten zijn. Waarom duurt het zo lang?
“De aanbesteding is nog in voorbereiding. Het ontwerp en bijhorende ontwerpstukken moeten daartoe nog worden afgerond. Het volmaken van de plannen met de gebruikers heeft meer tijd in beslag genomen. Zo heeft bijvoorbeeld het betrekken van de omwonenden meer tijd in beslag genomen door de beperking i.v.m. corona. Zij zijn eind mei in de Chocoladefabriek in kleine groepjes geïnformeerd over de plannen en hebben daarop kunnen reageren”. De plannen zijn echter ongewijzigd, benadrukt de gemeente: “Het plan voorziet nog steeds in een uitbreiding van de Chocoladefabriek met bestaande en nieuwe partners, waaronder Libertum”.
Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via redactie@degouda.nl
Download nu deGouda App voor iOS en Android
13-06-2020 14:15