Donderdag 4 december verlaat woon-/atelierschip De Zwerver Museumwerf Vreeswijk. Ruim drie en een half jaar heeft dit bijzondere schip bij de Museumwerf gelegen en was zij toegankelijk voor publiek. Duizenden mensen hebben het monumentale schip bezocht, geluisterd naar het levensverhaal en zich verwonderd over het prachtige, originele antieke interieur. Er vonden lezingen plaats over De Zwerver en andere monumentale woonschepen en er zijn plannen gemaakt voor de toekomst.
Met het vertrek sluit het opzienbarende schip een bijzondere episode af in haar bestaan.
Achtergrond
De Zwerver is in 1900 gebouwd bij scheepswerf De Vlijt in Oude Wetering, naar het ontwerp van veelzijdig kunstenaar Wijnand Otto Jan Nieuwenkamp (1874-1950). Nieuwenkamp stak tijdens de bouw ook zelf de handen uit te mouwen.
Aanvankelijk bestond De Zwerver uit een rechthoekige ijzeren bak met een houten opbouw. Na een korte proefperiode liet Nieuwenkamp er in 1902 een ijzeren scheepskop en -kont aan zetten naar het model van een houten Overijsselse praam. Het schip is daarmee vermoedelijk de enige Overijsselse praam die in ijzer is gebouwd.
De schoonheid van het woonschip zit vooral aan de binnenkant. Het oorspronkelijke interieur, een mix van exotische houtsoorten, elementen uit oude gebouwen en kunstwerken en versieringen gemaakt door Nieuwenkamp zelf, is grotendeels intact gebleven.
De scheepsnaam De Zwerver is afkomstig van Nieuwenkamps motto: Vagando Acquiro (Al zwervend verwerf ik).
Nieuwenkamp en zijn gezin trokken met De Zwerver door Nederland, België en Duitsland. Onderweg hield hij tentoonstellingen van zijn vele etsen en door hem verzamelde Indische kunstvoorwerpen.
Een rondreizend bestaan op een speciaal voor dit doel ontworpen woonboot die ook nog eens met veel grandeur was ingericht, was een unicum en een bezienswaardigheid. De publieke belangstelling was dan ook groot. Ook van de pers uit binnen- en buitenland zodat Nieuwenkamp en zijn Zwerver bekendheden werden.
De historie van het schip is goed gedocumenteerd en bewaard gebleven. Van de bouw en de reizen van het schip maakte Nieuwenkamp nauwkeurig en uitgebreid verslag in woord en beeld in zijn boek Mijn huis op het water – Mijn huis op het land uit 1930.
Nieuwenkamp was erg verknocht aan zijn Zwerver. Hoewel hij en zijn gezin het woon-/atelierschip tot 1913 bewoonden, verkocht Nieuwenkamp haar pas aan het eind van zijn leven in 1949.
Na diverse omzwervingen en een langdurig verblijf in Loenen a/d Vecht, keerde De Zwerver in 2011 min of meer terug naar haar bakermat: de Stichting Museum Nieuwenkamp die in 1948 door de kunstenaar zelf is opgericht en de werken van Nieuwenkamp beheert.
De Zwerver had op dat moment gaan ligplaats meer. Museumwerf Vreeswijk bood De Zwerver een tijdelijke plek aan in afwachting van nieuwe toekomstplannen.
De staat waarin de oude Zwerver verkeert is zorgwekkend. Het schip is daarom toe aan een complete restauratie. Als alles volgens plan verloopt zal die operatie plaatsvinden in de overdekte hal van Scheepswerf Bocxe in Delft.
Er is een nieuwe stichting opgericht: Stichting De Zwerver, die het woon-/atelierschip beheert. Deze stichting is druk in de weer met de sponsorwerving.
Na de restauratie reist De Zwerver af naar Naarden, naar Jachthaven Naarden. Daar zal het oude schip als bijzondere ruimte worden verhuurd en hopelijk in haar eigen onderhoud kunnen voorzien.
Het tijdstip van vertrek is vermoedelijk 7.30 uur. Aankomst in Delft staat gepland op 17.30 uur.
Museumwerf Vreeswijk vindt u aan Wierselaan 113 in Nieuwegein
Voor route en andere informatie: www.museumwerf.nl