Gouda – Langs de nieuwe witte lijn, die mensen op 1,5 meter afstand moet houden, lopen we richting het voormalige hoofdkantoor van de fabriek. Prenten van de befaamde kunstenaar Toorop sieren de muren, een indrukwekkend Art Deco mozaïek kleurt het plafond; hier ligt geschiedenis! We zijn dan ook te gast bij een van de oudste, meest befaamde bedrijven van de stad, Croda Gouda. In 1853 begonnen als kaarsenfabriek wordt hier anno 2020 een rijke schakering aan halffabricaten geproduceerd. Dat de fabriek tegen een woonwijk aan ligt, roept de nodige vragen op.
In deze 2-delige serie onder meer een interview met Croda site-manager Gerrit Oudendijk, over het toekomstperspectief van de fabriek op deze bijzondere locatie. In dit eerste deel antwoord op de vraag: een fabriek in de stad, hoe kan dat eigenlijk?
De woningen van dit oudste deel van Korte Akkeren staan niet zomaar in de buurt van de fabriek; ze hebben hun ontstaan eraan te danken. Met de komst van de Stearine kaarsenfabriek (en de Garenspinnerij) ontstond er behoefte aan arbeiderswoningen en werd het eerste deel van de wijk gesticht. Het lastige is dat we tegenwoordig heel anders kijken naar veilig wonen dan destijds. Wat betekent die verandering eigenlijk voor de fabriek en de omwonenden?
Spelregels
Voor de gemeente was het in elk geval een monsterklus om een goed bestemmingsplan te maken. Vele vragen moesten worden beantwoord: hoe hoog je mag bouwen op welke plek, hoeveel geluid mag de omliggende huizen bereiken en hoeveel geur mag worden uitgestoten. Ook stelde men de vraag: stel dat er brand uitbreekt op het terrein, zijn omwonenden dan veilig? Meerdere pogingen een bestemmingsplan te maken strandden bij de Raad van State. Vanaf het eerste plan in 1998, kostte het tot 2016 om tot een bestemmingsplan te komen dat bij de rechter stand hield.
Invloed op omgeving
Het huidige bestemmingsplan kreeg vorm in de periode tot 2013. Hiervoor werd de invloed van de fabriek op omwonenden uitgebreid onderzocht in een Milieu Effect Rapportage. Daarbij bleek dat de veiligheid goed voor elkaar was; maar geluid en geur waren wel onderwerp van discussie. De gemeente besloot dat Croda het geluid zoveel als technisch mogelijk zou moeten beperken. Een ander punt van aandacht waren de toekomstplannen van het bedrijf, zouden die de invloed op de omgeving vergroten? Op het binnendijkse deel, dat nu geheel bebouwd is, maar ook buitendijks tot aan de oude watertoren, waar nog veel onbebouwd is.
Artikel gaat verder na de foto
Hoge nieuwbouw
Uit gesprekken met voormalig raadslid Johan Weeber (Gouda Positief) en wijkbetrokkene van Korte Akkeren/binnenstad Hans du Pré blijkt dat er over de nieuwbouw veel discussie was. Hans: “Het meningsverschil met de omwonenden zat hem vooral in de hoogte van de mogelijke toekomstige bebouwing rond de watertoren die dat prachtige gebouw helemaal zou wegdrukken. Croda wilde buitendijks tot aan Compaxo de mogelijkheid open houden om uit te kunnen breiden en ook fors de hoogte in gaan”. Uit onderzoek blijkt dat het bedrijf mogelijk ook een opslag van chemische stoffen wilde realiseren. Dit plan zou het invloedsgebied aanzienlijk vergroten en sneuvelde in de inspraakperiode. Uiteindelijk wisten de partijen elkaar te vinden en liggen de regels dan toch eindelijk vast.
Goede relatie
Hoewel de werknemers misschien niet meer naast de wijk wonen, blijken wijk en fabriek toch blijvend met elkaar verknoopt. Dat valt op te maken uit wat Hans du Pré schrijft over de samenwerking met Croda: “Er is een mooie traditie ontstaan om samen met de fabriek te werken aan verbetering van de woonomgeving”, zegt hij. “Zo zijn op kosten van de fabriek de voetgangersbrug over de deur van de Mallegatsluis en de parkstrook met voetpad langs het water van de Turfsingel gerealiseerd. Omwonenden en ook personeel van de fabriek maken met veel plezier gebruik van beide voorzieningen”. De grote foto’s op de buitenmuur van de fabriek langs het Buurtje en Bosweg is een van de andere successen.
Toch valt het bedrijf de omwonenden soms ook tegen, zegt Hans. Zo heeft Croda de bestaande bomen aan de IJsselzijde gekapt, wat ten koste gaat van het aanzicht (van de overkant) en de aanwezige vleermuizen: “[Wij] hebben op onze herhaalde vraag naar en herstel van de kaalslag langs de oever van de Hollandsche IJssel nooit antwoord gekregen”.
Heeft u lokaal nieuws uit Gouda of omgeving?
Mail het ons via redactie@degouda.nl
Download nu deGouda App voor iOS en Android
20-06-2020 09:45